วันวิสาขบูชา ( Vesak / Visakha Bucha )

ความสำคัญโดยสรุป

ถือเป็นวันระลึกถึง 3 เหตุการณ์สำคัญในชีวิตพระพุทธเจ้า (ตามคติเถรวาท): ประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน

องค์การสหประชาชาติให้การรับรองเป็น ‘International Day of Vesak’ และหลายประเทศจัดงานสากล

ประวัติและความเป็นมา

คัมภีร์หลายแห่งกล่าวถึงรายละเอียดต่างกันเรื่องวัน–เดือนตามจันทรคติ แต่ในวัฒนธรรมไทยถือเป็นวันเพ็ญเดือน 6 (หรือเดือน 7 ในปีอธิกมาส)

คำสอนที่เน้นในวันวิสาขะคือ ‘อริยสัจ 4’ และ ‘ทางสายกลาง’ อันเป็นหัวใจแห่งพุทธธรรม

สาระธรรมสำคัญ

• อริยสัจ 4: ทุกข์ – สมุทัย – นิโรธ – มรรค
• มรรคมีองค์ 8: สัมมาทิฏฐิ … สัมมาสมาธิ (องค์แห่งการปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์)
• ไตรลักษณ์: อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา — ชี้ให้เห็นความเป็นจริงของสังขาร

พิธี/กิจกรรมที่พบ

• ทำบุญตักบาตร รักษาศีล ฟังธรรม เวียนเทียน
• กิจกรรมสาธารณะประโยชน์ อธิษฐานลดละกิเลส/อบายมุข
• จัดมุมอ่านหนังสือพุทธธรรม/นิทรรศการ ‘ประสูติ–ตรัสรู้–ปรินิพพาน’

แนวทางปฏิบัติที่แนะนำ

• อ่านสรุปอริยสัจ 4 แล้วเขียนตัวอย่าง ‘ทุกข์–เหตุ–ทางแก้’ จากชีวิตประจำวัน
• เจริญเมตตาภาวนา 10 นาที: ตั้งจิตให้ตนเองและผู้อื่นพ้นทุกข์
• ปฏิบัติ 1 ข้อของมรรค (เช่น สัมมาวาจา) ตลอดวัน และบันทึกผล

คำบาลี/พุทธวจนะที่เกี่ยวข้อง

“เอตํ มชฺฌิมา ปฏิปทา…” — ทางสายกลางนำไปสู่ปัญญา ความสงบ และนิพพาน (Dhammacakkappavattana Sutta)

แปลความโดยสังเขป: ละชั่ว ทำความดี ทำจิตให้ผ่องใส / ทางสายกลาง / อริยสัจ 4 (แล้วแต่ข้อความในแต่ละหน้า)

อ้างอิง

1. UN Vesak Day: United Nations
2. Britannica: Vesak